İnşaat Kontrol Mühendisi, bir inşaat projesinin uygulama aşamasında kalite, güvenlik, maliyet ve zaman açısından proje şartlarına uygun şekilde yürütülmesini denetleyen teknik uzmandır.
Kısaca; yapılan işin proje, yönetmelik ve sözleşme hükümlerine uygun olup olmadığını kontrol eden mühendis olarak tanımlanabilir.
Kontrol Mühendisinin Görev ve Sorumlulukları
Bir inşaat kontrol mühendisi, sahada hem teknik hem de idari denetim yapar. Temel görevleri şunlardır:
- Proje ve Uygulama Denetimi
- Mimari, statik, elektrik ve mekanik projelerin sahadaki uygulamasını kontrol eder.
- Uygulamanın teknik şartnameye, yönetmeliklere ve çizimlere uygunluğunu denetler.
- Malzeme ve İşçilik Kalitesi Kontrolü
- Kullanılan malzemelerin kalite belgelerini ve uygunluğunu inceler.
- Şantiyedeki işçilik kalitesini kontrol eder, uygunsuzluk varsa tutanak tutar.
- Metraj ve Hakediş İşlemleri
- Yapılan imalatların ölçümünü (metrajını) yapar.
- Yüklenici firmaya ödenecek hakedişleri hazırlar veya onaylar.
- Zaman ve Maliyet Takibi
- İş programına uyulup uyulmadığını denetler.
- Gecikme veya fazla maliyet oluşmaması için önlem alınmasını sağlar.
- İş Güvenliği ve Çevre Kontrolü
- Şantiyede iş güvenliği kurallarına uyulup uyulmadığını kontrol eder.
- Çevresel etkiler ve mevzuatlara uygunluk açısından inceleme yapar.
- Raporlama ve Koordinasyon
- Günlük, haftalık veya aylık saha raporları hazırlar.
- Müteahhit, idare (belediye, TOKİ, bakanlık vb.) ve proje denetim birimleriyle koordinasyon sağlar.
Kontrol Mühendisinin Kimler Olabilir?
İnşaat kontrol mühendisi genellikle:
- İnşaat mühendisliği mezunudur.
- Kamu kurumlarında (belediye, Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, TOKİ, DSİ, Karayolları vb.) veya
özel sektörde (müşavir firmalar, denetim şirketleri) görev yapar.
Kontrol Mühendisinin Çalışma Alanları
- Konut, okul, hastane, yol, köprü, baraj, altyapı ve üstyapı projelerinde görev alabilir.
- Hem saha (şantiye) hem de ofis ortamında çalışabilir.
Kısaca
| Alan | Açıklama |
|---|---|
| Meslek Tanımı | İnşaat uygulamalarının teknik, hukuki ve kalite açısından denetimini yapan mühendis |
| Eğitim | İnşaat Mühendisliği Lisans Mezunu |
| Temel Görev | Projelerin doğru, güvenli ve standartlara uygun şekilde yapılmasını sağlamak |
| Çalışma Alanı | Kamu kurumları, müşavirlik firmaları, özel inşaat şirketleri |
| Gereken Beceriler | Teknik bilgi, dikkat, raporlama, iletişim, yönetmelik bilgisi |
İnşaat Kontrol Mühendisinin bir günü nasıl geçer?
Bir İnşaat Kontrol Mühendisinin bir günü, hem şantiye ortamında teknik denetim hem de ofis ortamında raporlama süreçleriyle oldukça dinamik geçer. Gün, projenin türüne (örneğin konut, yol, altyapı, kamu binası vb.) göre değişebilir ama genel olarak şöyle özetlenebilir:
🕕 Sabah: Şantiye Hazırlığı ve Gün Planı
07:30 – 09:00
- Güne genellikle şantiyeye erken giderek başlar.
- Şantiye şefi ve yüklenici ekip ile kısa bir toplantı yapar:
- Gün içinde yapılacak imalatlar (örneğin beton dökümü, demir bağlama, kalıp sökümü vb.) belirlenir.
- Hava durumu, ekipman, iş güvenliği ve malzeme temini gözden geçirilir.
- Önceki gün yapılan imalatlar gözle kontrol edilir; uygunsuzluk varsa not alınır.
📋 Örnek sabah kontrol listesi:
- Betonarme kalıp ve donatı uygunluğu
- Şantiyede güvenlik ekipmanlarının kullanımı
- Gelen malzemelerin kalite belgeleri (örneğin çimento, demir, izolasyon malzemesi)
🕙 Öğlene Doğru: Denetim, Ölçüm ve Belgeler
09:00 – 12:30
- Saha denetimi başlar. Bu, işin en kritik kısmıdır:
- İmalatların proje çizimleri ve teknik şartnamelere uygunluğu incelenir.
- Gerekirse metraj (ölçüm) alınır, fotoğraflar çekilir.
- Beton dökümü varsa numune alınması, slump testi, sıcaklık ölçümü gibi işlemler takip edilir.
- Uygunsuzluk tespit edilirse, yükleniciye yazılı veya sözlü olarak bildirilir; gerekirse tutanak tutulur.
🧱 Örnek denetim konuları:
- Kolon, perde veya kiriş demirleri proje ile uyumlu mu?
- Duvar imalatı doğru hizada mı?
- Elektrik ve mekanik tesisat delikleri projeye uygun mu?
🍽️ Öğle Arası
12:30 – 13:30
- Genellikle şantiyede veya yakın bir lokantada öğle yemeği yenir.
- Bu sırada ekiplerle kısa sohbetler yapılır, günün kalan işleri planlanır.
🕒 Öğleden Sonra: Raporlama ve Hakediş Çalışmaları
13:30 – 17:00
- Şantiyedeki incelemeler tamamlandıktan sonra ofis kısmına geçilir.
- Yapılan imalatlara dair günlük rapor hazırlanır:
- Ne kadar iş yapıldı, kim yaptı, malzeme durumu ne durumda, hava koşulları nasıldı?
- Fotoğraflar ve tutanaklar sisteme yüklenir.
- Hakediş veya metraj hazırlıkları yapılır (örneğin: “bugün 50 m³ beton döküldü”).
- Gerekiyorsa idareye veya müşavir firmaya rapor gönderilir.
🗂️ Ofis işleri örnekleri:
- Günlük saha raporu doldurma
- E-posta ve yazışmalar
- Tutanak, keşif veya iş artışı belgelerinin hazırlanması
🌇 Akşamüstü: Değerlendirme ve Kapanış
17:00 – 18:00
- Günün sonunda şantiye alanı tekrar gözden geçirilir.
- Eksikler not edilir, ertesi gün yapılacak işler planlanır.
- İş güvenliği sorumluları ile kontrol yapılır.
🔧 Kısaca Bir Günün Özeti
| Zaman Aralığı | Faaliyet | Yer |
|---|---|---|
| 07:30 – 09:00 | Gün planı, saha hazırlığı | Şantiye |
| 09:00 – 12:30 | Teknik denetim, ölçüm, kontrol | Şantiye |
| 12:30 – 13:30 | Öğle arası | Şantiye / dışarı |
| 13:30 – 17:00 | Raporlama, hakediş, yazışma | Ofis |
| 17:00 – 18:00 | Gün sonu değerlendirme | Şantiye / ofis |
⚙️ Gün Boyunca Kullandığı Belgeler ve Araçlar
- Proje çizimleri (autocad çıktıları, uygulama planları)
- Metraj defteri, saha defteri, tutanaklar
- Fotoğraf makinesi / tablet / ölçü aleti / şerit metre
- Kask, yelek, çizme, eldiven gibi kişisel koruyucu ekipmanlar
💬 Sonuç
İnşaat kontrol mühendisi, gün boyunca:
- Sahada teknik denetim yapar,
- Ofiste raporlama ve belge düzenleme yürütür,
- Yüklenici – idare – müşavir üçgeninde koordinasyonu sağlar.
Yani hem teknik hem yönetimsel becerilere sahip olması gereken, sorumluluğu yüksek ve hareketli bir görevdir.
